Berlijn, Ons Appartement in Neukoln, vr 29 dec 2016\r\n\r\nHet is vakantie en dus is er tijd om te lezen. Zoals altijd bij mij, doet lezen schrijven. Zo werkt het bij mij. De gedachten, ideeën, woorden en zinnen van anderen inspireren me en prikkelen mijn gedachten. Interviews in de bijlagen van de grote kranten zetten me in gang om opnieuw mijn eigen gedachten op papier te zetten en helpen me om ze meer te waarderen. Ook dit zijn gewone mensen met hun eigen mening en ook die woorden kunnen iets doen. Geen reden om mijn eigen mening en woorden in twijfel te trekken dus. Het is tijd voor nieuwe stappen in het nieuwe jaar.\r\n\r\nMijn boek zit na een periode driftig schrijven even in een impasse omdat het al zo ver gevorderd is dat de volgende stappen dichterbij komen. De vooruitgang joeg me de stuipen op het lijf en verlamde me even volledig. Wetende dat het nooit perfect zal zijn, wanneer is het dan wel ‘goed genoeg’? vraag ik me af al fietsend door Berlijn. ‘ ‘Het is altijd goed’, zegt mijn lief wijs, ‘omdat je boek een afspiegeling is van wie je bent en dat is bij uitstek dus ‘goed genoeg’’. Het eindstadium is echter nog niet bereikt in mijn ogen maar het nadert wel. Wat nu als het echt af is?\r\n\r\nPraktisch gezien is een boek schrijven meer dan alleen een boek ‘schrijven’. Het schrijven van het boek is voor mij het meest essentiële maar ook het leuke gedeelte. De uren alleen tikken in een koffietentje, op mijn werkplek of thuis; dat zijn de momenten waarin ik gelukkig ben. In de besloten veiligheid van mijn pc heb ik bovendien niets te vrezen. Geen kritiek, geen op of aanmerkingen, alleen ik en mijn stuk. Dit is veilig en beschermd. Ik probeer er niet aan te denken wat ik potentieel over me heen zou kunnen krijgen als het er eenmaal is. Niet dat het nu zo baanbrekend is, maar hoe dan ook zullen er mensen zijn die er iets van gaan vinden. Dit zou net zo goed negatief als positief kunnen zijn. Zolang ik mijn verhaal niet deel is het veilig bij mij.\r\n\r\n\r\n\r\nIs het eigenlijk erg dat mensen er iets van vinden, zelfs als het negatief is? Geen idee. Het is hoe dan ook onmogelijk dat ik iedereen tevreden zal kunnen stellen en het is een feit dat niet iedereen op mijn boek zit te wachten. Zo is het nu eenmaal. De truc is waarschijnlijk om tevreden te zijn met de paar mensen die er wel iets aan hebben. Een boek schrijf je niet omdat er een tekort is aan boeken. Iedereen beschikt wel over een stapel ongelezen boeken die misschien wel nooit gelezen zullen worden. Ik ben ooit begonnen met schrijven om mijn verhaal te kunnen delen. Ik heb altijd het gevoel gehad dat mijn verhaal anderen zou kunnen helpen of inspireren. Net zoals verschillende boeken ook mijn leven of mijn visie op het leven hebben veranderd op een bepaalde manier. Zoals Leonie Breebaart in de Volkskrant schrijft is het belang van boeken blijven schrijven ondanks de enorme bergen boeken die er zijn het volgende: Omdat ieder boek de belofte in zich heeft om een nieuw perspectief op de wereld te geven, om een levensbeeld bij te kunnen sturen, juist te bevestigen of om het volledig omver te werpen. Alleen al dat idee maakt het de moeite waard om een boek te schrijven.\r\n\r\nWil ik mijn verhaal de wereld in helpen volgt er na het proces van schrijven en herschrijven dus een serie aan praktische maar noodzakelijke handelingen. Een redacteur vinden en diens mening aankunnen, beslissen hoe ik het wil uitgeven, een omslag ontwerp, een drukker, de oplage bedenken en beslissen of het een hard-copy boek wordt, of toch alleen een E-book. Wil ik alles in eigen beheer doen? Of met een uitgever? Of beiden een beetje? De vragen zijn nog onbeantwoord en het aantal projecten waarmee ik bezig ben houden me vrolijk weg van het keuzeproces.\r\n\r\nIn gesprek met mijn lief realiseer ik me weer hoezeer ik in mijn boek (over verandering in mijn leven en de lessen die ik leerde onderweg), praat tegen mezelf. Ironisch genoeg zou ik mijn eigen advies moeten opvolgen om dit advies zelf ooit de wereld in te helpen. (Snap je ‘t nog?) Ik heb eerder in dit proces gezeten; van wetenschapper veranderde ik langzaam in yogadocente en dit ging gepaard met een combinatie van aan de ene kant een diep weten dat het wel goed komt, en aan de andere kant grote twijfel en een goede portie self-doubt. Dit alles ben ik overkomen door het ondanks alles toch maar gewoon te doen, tegen mijn eigen angst en zelfkritiek in en ondanks de waarschuwingen, kritische blikken en het goedbedoelde advies van mijn omgeving. Dat heeft tot succes geleid en ik heb inmiddels geleerd dat het dus wel degelijk kán, dat soms zo vage ‘je hart en gevoel volgen’. Het gevoel iets te moeten doen zonder precies te weten waarom, kan je leiden tot een onbewandeld pad waarvan je geen idee hebt waar het uitkomt. Dat klinkt heel spannend en dat is het ook. Sterker nog, het is doodeng.\r\n\r\nMijn eigen boek de wereld inbrengen, dat ook nog eens over mezelf, mijn gevoelens en inzichten gaat, is het engste wat ik me kan voorstellen. Dat is nog veel naakter, kwetsbaarder en enger dan van wetenschapper yogadocent worden. Alles wat hiervoor kwam had ik nodig om op dit punt te komen, dat weet ik zeker. Alleen omdat ik weet dat ik mezelf en mijn leven kan transformeren als ik dat wil, gewoon omdat ik het eerder meegemaakt heb, kan ik deze stappen zetten. Maar dat betekent niet dat het gemakkelijker gaat perse. Het is nog net zo eng, onzeker en lichtelijk onthutsend om in een fase van transitie te zijn. Ik troost me met de gedachte dat ik nooit zal weten hoe het zal zijn en of het zal lukken als ik het niet gewoon doe. Het kan zijn dat ik degene word die faalde, maar hoe dan ook ben ik dan in ieder geval niet degene die het niet probeerde. Zo.\r\n\r\n